سیانوز قلبی در کودکان یا همان کبودی، یکی از علائم بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک می باشد که در بین مردم این بیماری بیشتر با همان نام سیانوز قلبی شناخته می شود. دراین مقاله به طور کامل در این رابطه صحبت شده است.
بیماری سیانوز قلبی چیست؟
بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک نوعی بیماری است که از بدو تولد وجود دارد. این نوع بیماری باعث کمبود اکسیژن در خون می شود. علامت شایع آن، پوست به رنگ مایل به آبی است که سیانوز نامیده می شود. به دلیل شایع بودن این علامت، مردم این بیماری را اصولا با اسم سیانوز قلبی در کودکان می شناسند.
مطلب مرتبط انواع بیماری قلبی در کودکان چگونه است؟
چندین نقص مادرزادی می توانند باعث این نوع بیماری قلبی شوند، از جمله:
- مشکلاتی در دریچه های قلب وجود دارد که باعث می شوند خون از مسیر درست عبور کند
- انقطاع در آئورت که بزرگترین شریان در بدن است
- ناهنجاری در عروق خونی بزرگ منتهی به قلب یا خروجی از آن
در بسیاری از موارد، اگر فقط یک نقص وجود داشته باشد، سیانوز یا کبودی قلبی در کودکان ایجاد نمی شود. اغلب بیش از یک نقص در بیماری کبودی قلبی وجود دارد.
متخصصان قلب اطفال از تست های تصویربرداری برای تأیید وجود نقصی که منجر به این بیماری قلبی می شود، استفاده می کنند. این موارد شامل تصویر برداری از قفسه سینه با اشعه ایکس و اکوی قلب می باشد.
داروهایی می توانند به تسکین علائم سیانوز کمک کنند. در نهایت، بیشتر نوزادان برای اصلاح نقایص ایجاد کننده بیماری نیاز به جراحی دارند که موفقیت جراحی به شدت نقص بستگی دارد.
عوامل خطر برای بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک
در بسیاری از موارد، یک نوزاد مبتلا به این بیماری، همراه با یک عامل ژنتیکی متولد می شود. هنگامی که سابقه خانوادگی بیماری های قلبی مادرزادی وجود دارد، نوزاد بیشتر در معرض خطر بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک می باشد.
سندرم های ژنتیکی خاصی می توانند با نقایصی همراه باشند که باعث سیانوز قلبی در کودکان می شود. این بیماری ها شامل موارد زیر است:
- سندرم داون
- سندرم ترنر
- سندرم مارفان
- سندرم نونان
در برخی موارد، عوامل بیرونی می توانند باعث این بیماری شوند. اگر یک زن باردار در معرض مواد شیمیایی سمی یا داروهای خاص باشد، ممکن است نوزاد او بیشتر در معرض نقص قلبی باشد.
عفونت در دوران بارداری نیز عاملی برای ایجاد این نقص می باشد. دیابت بارداری با کنترل ضعیف نیز می تواند منجر به خطر بالاتر ابتلا به بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک در نوزاد شود.
نقایصی که باعث بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک می شوند
بسیاری از نقایص فیزیکی در قلب می توانند باعث سیانوز قلبی در کودکان شوند. برخی از نوزادان ممکن است با نقص های زیادی به دنیا بیایند. دلایل شایع آن می تواند شامل موارد زیر باشد:
تترالوژی فالوت
تترالوژی فالوت شایع ترین علت بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک است که ترکیبی از چهار نقص مختلف می باشد. تترالوژی فالوت شامل موارد زیر است:
- سوراخی بین بطن راست و چپ قلب
- دریچه ریوی تنگ
- ضخیم شدن عضلات بطن راست
- محل نادرست دریچه آئورت
نقص ها منجر می شوند که خون اکسیژن دار و خون بدون اکسیژن با هم مخلوط شده و در سراسر بدن پمپ گردد.
جابجایی عروق بزرگ
در نوزادان مبتلا به جابجایی عروق بزرگ، دریچه های ریوی و آئورت با شریان های خود تغییر وضعیت داده اند. این حالت منجر به انتقال خون با اکسیژن کم، از طریق آئورت به بقیه بدن می شود. این خون در واقع باید از طریق شریان ریوی به ریه ها برود.
آترزی دریچه ی تریکوسپید یا سه لتی
در این نقص، دریچه سه لتی قلب به طور غیر طبیعی رشد کرده یا به طور کامل از بین رفته است. این امر باعث اختلال در جریان طبیعی خون می شود. در نتیجه خون با اکسیژن کم به بدن منتقل می شود.
اتصال کاملا غیرطبیعی وریدهای ریوی
این حالت زمانی اتفاق می افتد که ورید هایی که خون با اکسیژن بالا از ریه ها به قلب می رسانند، به دهلیز راست متصل شوند. در حالت عادی این وریدها باید به دهلیز چپ متصل شوند. این نقص ممکن است با انسداد این وریدها بین ریه ها و قلب همراه باشد.
علائم سیانوز قلبی در کودکان
همانطور که قبلا گفته شد علامت کلاسیک و ملموس این بیماری مادرزادی قلب، سیانوز یا رنگ آبی و کبود پوست است. این حالت اغلب در لب ها، انگشتان دست پا یا انگشتان رخ می دهد. یکی دیگر از علائم شایع آن، دشواری در تنفس به ویژه پس از فعالیت بدنی می باشد.
در برخی کودکان ممکن است سطح اکسیژن بسیار پایین بیاید. در نتیجه، آن ها مضطرب می شوند، پوستشان آبی می گردد و ممکن است بیش از حد نفس بکشند.
سایر علائم بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک دقیقاً به نقص فیزیکی بستگی دارد که در ادامه آورده شده است.
علائم تترالوژی فالوت
- وزن کم هنگام تولد
- سیانوز
- تغذیه نامناسب
- انگشتان بزرگ، چماقی یا گرد شده
- تاخیر در رشد
- تنفس سریع و پی در پی
علائم جابجایی عروق بزرگ
- ضربان قلب سریع
- تنفس سریع و پی در پی
- افزایش وزن با سرعت کم
- تعریق شدید
علائم آترزی دریچه تریکوسپید یا سه لتی
- سیانوز
- خستگی
- تنگی نفس
- مشکل در تغذیه
- تعریق شدید
- رشد کند
- عفونت های مزمن تنفسی
علائم اتصال کاملا غیرطبیعی وریدهای ریوی بدون انسداد
- تنگی نفس
- عفونت های مزمن تنفسی
- رشد کند
علائم اتصال کاملا غیرطبیعی وریدهای ریوی با انسداد
- سیانوز
- ضربان قلب سریع
- تنفس سریع و پی در پی
- مشکل در تنفس که با گذشت زمان بسیار شدید می شود
تشخیص بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک
علائمی مانند سیانوز، ضربان قلب سریع و صداهای غیرطبیعی قلب می تواند پزشک کودک را به وجود نقص قلبی سوق دهد. مشاهده علائم برای تشخیص کافی نیست. برای تشخیص وجود کدام نقص، پزشک کودک برای تأیید تشخیص از تست هایی استفاده می کند.
با عکس از قفسه سینه با اشعه ایکس، قلب و محل قرارگیری وریدها و شریان ها نشان داده می شود. برای به دست آوردن تصویر دیگری از قلب، ممکن است پزشک کودک، انجام اکوکاردیوگرافی را توصیه کند.
کاتتریزاسیون قلبی یک تست تهاجمی می باشد که اغلب برای بررسی فضای داخلی قلب لازم است. این تست شامل انتقال یک لوله کوچک یا کاتتر به داخل قلب از کشاله ران یا بازو است.
درمان بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک
درمان سیانوز قلبی در کودکان بسته به شدت علائم ممکن است لازم باشد یا نباشد. در بسیاری از موارد، در نهایت انجام جراحی برای اصلاح نقایص فیزیکی قلب ضروری است.
هنگامی که نقص بسیار خطرناک باشد، ممکن است نیاز به عمل جراحی سریع پس از تولد باشد. در موارد دیگر، جراحی می تواند تا بزرگتر شدن کودک به تأخیر بیفتد. گاهی اوقات، بیش از یک عمل جراحی لازم است.
اگر جراحی به تأخیر بیفتد، ممکن است به کودک داروهایی برای درمان بیماری داده شود. داروها می توانند به موارد زیر کمک کنند:
- دفع مایعات اضافی از بدن
- پمپاژ بهتر قلب
- باز نگه داشتن عروق خونی
- تنظیم ریتم های غیر طبیعی قلب
اطلاعات لازم درباره ی کودکان مبتلا به بیماری قلبی مادرزادی سیانوتیک بر اساس شدت نقص زمینه ای متفاوت است. در موارد خفیف، کودک ممکن است با حداقل داروها یا سایر درمان ها بتواند یک سبک زندگی عادی داشته باشد.
موارد شدیدتر نیاز به جراحی دارند. پزشک کودک در زمینه بهترین روش درمانی برای کودک شما تلاش خواهد کرد. آن ها می توانند در مورد نیاز های کودک شما و در صورت نیاز به اقدامات بعدی با شما صحبت کنند.
دکتر سعید بیطرفان متخصص قلب جنین و اطفال
جهت مطالعه بیشتر می توانید به منابع زیر مراجعه بفرمایید.
https://www.cincinnatichildrens.org/health/c/cyanosis
https://www.childrenshospital.org/conditions-and-treatments/conditions/c/cyanosis
آریو
سه شنبه ۲۶ اردیبهشت ۲( 11 ماه پیش)
تعداد بازدید: 141
مشاهده پرسش
