دانستنیهای اکوی قلب جنین برای تمام مادران باردار الزامیست.دراین مقاله با زبان ساده نکاتی مهم مورد نیاز مادران را توضیح داده شده. همچنین شما در انتهای مقاله میتوانید سوالات خود را از دکتر سعید بیطرفان، فوق تخصص قلب اطفال، بپرسید و مشاوره رایگان دریافت کنید.
اکو قلب جنین چیست؟
اکوی قلب جنین یک آزمایش مشابه سونوگرافی است که به والدین، به ویژه مادران باردار، کمک میکند تا نگرانیهای خود را درباره سلامت قلب جنین کاهش دهند. این آزمایش به پزشک اجازه میدهد ساختار و عملکرد قلب جنین را که هنوز به دنیا نیامده است، مشاهده کند.
زمان اکد قلب جنین چه زمانیست؟
معمولاً این آزمایش بین هفتههای ۱۸ تا ۲۲ بارداری انجام میشود.
در این روش، از امواج صوتی استفاده میشود که با برخورد به ساختارهای قلب جنین بازتاب میکنند. دستگاهی این امواج را تجزیه و تحلیل میکند و تصویری از قلب جنین به دست میدهد. این تصویر به پزشک کمک میکند تا ببیند قلب جنین چگونه شکل گرفته و آیا درست کار میکند یا نه.
با استفاده از این تصاویر، پزشک میتواند جریان خون و ضربان قلب جنین را بررسی کند و هرگونه مشکل احتمالی را شناسایی کن
در چه مواردی از اکو قلب جنین استفاده می شود؟
همه بانوان باردار به انجام آزمایش اکوکاردیوگرافی قلب جنین نیازی ندارند. برای بیشتر بانوان انجام یک آزمایش سونوگرافی ساده جهت بررسی نحوه شکل گیری چهار اتاقک قلب جنین کافی است.
پزشک شما ممکن است زمانی اکوکاردیوگرافی جنین را تجویز کند که :
- اگر کودک شما در خطر مشکلات غیر عادی قلبی و بیماری های مربوط به این بخش از بدن باشد
- .تاریخچه بیماری های قلبی در خانواده شما وجود داشته باشد
- .در گذشته نوزادی را با مشکلات قلبی به دنیا آورده باشید
- .از مواد مخدر یا الکل در حین بارداری استفاده کرده باشید
- از داروهای خاصی استفاده کرده و یا در معرض داروهایی قرار داشته باشید که عامل بروز نقص های قلبی هستند. از جمله این موارد می توان به دارو های جوش و بیماری صرع اشاره کرد
- وجود مشکلات و بیماری های دیگر نظیر سرخجه، دیابت، لوپوس یا فنیل کتونوریا
- نتایج مربوط به آزمایشات قبلی شما کافی نباشد.
- ضربان قلب جنین عادی نباشد.
مطلب مرتبط آیا انجام اکوی قلب جنین واجب است؟
اکوی قلب جنین چگونه انجام می شود؟
یکی از دانستنیهای اکوی قلب جنین این است که شما قبل از انجام آن نیاز به هیچ آمادگی خاصی ندارید. برخلاف دیگر آزمایش های سونوگرافی بانوان باردار، نباید برای این کار مثانه شما پر باشد. یک اکوی قلب جنین ممکن است ۳۰ دقیقه تا دو ساعت زمان ببرد. این تست توسط متخصص اکوی قلب جنین انجام می شود.
در حین آزمایش چه اتفاقی می افتد؟
این آزمایش شباهت زیادی به سونوگرافی بانوان باردار دارد. اگر اکوکاردیوگرافی جنین از ناحیه شکم انجام شود به آن اکوکاردیوگرافی شکمی گفته شده و اگر از ناحیه واژن باشد به آن اکوی واژنیال می گویند.
روشهای اکو جنین کدام هستند؟
1- اکوکاردیوگرافی شکمی قلب جنین
اکوی قلب جنین شکمی شبیه به سونوگرافی معمولی است که ممکن است با آن آشنا باشید. در این روش، ابتدا روی یک تخت مخصوص دراز میکشید و شکم خود را برای آزمایش آماده میکنید.
سپس، متخصص از یک ژل مخصوص روی پوست شما استفاده میکند. این ژل کمک میکند که دستگاه سونوگرافی راحتتر روی پوست حرکت کند و امواج صوتی را بهتر منتقل کند.
دستگاه سونوگرافی امواج صوتی با فرکانس بالا را به بدن میفرستد. وقتی این امواج به قلب جنین برخورد میکنند، بازتاب پیدا میکنند و این بازتابها به شکل تصویر روی یک رایانه نمایش داده میشوند. این امواج صدا قابل شنیدن نیستند.
متخصص دستگاه سونوگرافی را روی قسمتهای مختلف شکم حرکت میدهد تا از زوایای مختلف قلب جنین تصویر بگیرد.
بعد از پایان اکوی قلب جنین، ژل از روی پوست شما پاک میشود و میتوانید از کلینیک خارج شوید.
2- اکوکاردیوگرافی واژنی قلب جنین
یکی دیگر از دانستنیهای اکوی قلب جنین که شما باید بدانید این است که در آزمایش اکو واژنی، باید شلوار و پوشش کمر به پایین خود را از بدن خارج کنید. یک دستگاه مخصوص را وارد واژن شما خواهد کرد. این دستگاه نیز به کمک امواج صدا تصاویری را از قلب جنین درون شکم مادر تهیه می کند.
این نوع از اکوی قلب جنین معمولا در اوایل بارداری بانوان استفاده می شود. آزمایش اکوکاردیوگرافی واژنی تصاویری واضح تر از قلب جنین را در اختیار پزشکان قرار می دهد.
این نوع اکوکاردیوگرافی قلب جنین در ایران رایج نیست.
مطلب مرتبط شنیدن صدای قلب جنین در خانه
نتایج آزمایش چه معنایی می دهند؟
توضیح نتایج آزمایش اکوی قلب جنین
پس از انجام آزمایش اکوی قلب جنین، پزشک نتایج را برای شما توضیح میدهد و به سوالات شما پاسخ میدهد. اگر نتایج طبیعی باشد، به این معناست که پزشک هیچ مشکل قلبی در جنین پیدا نکرده است.
اقداماتی در صورت شناسایی مشکل
اگر پزشک مشکلی مانند نقص قلبی، ریتم غیرعادی یا مشکلات دیگر شناسایی کند، ممکن است نیاز به آزمایشهای بیشتری مانند امآرآی جنینی یا سونوگرافی دقیقتر داشته باشید. همچنین، پزشک ممکن است شما را به متخصصان دیگر ارجاع دهد تا در درمان جنین کمک کنند. در برخی موارد، ممکن است نیاز به تکرار آزمایش اکوی قلب جنین یا انجام آزمایشهای دیگر باشد. پزشک به شما توضیح خواهد داد که چه مواردی را با نتایج این آزمایش میتوان تشخیص داد و برای مشکلات دیگر چه آزمایشهایی لازم است.
اهمیت اکو قلب جنین در چیست؟
نتایج غیر عادی از آزمایش اکوکاردیوگرافی جنین ممکن است کافی نباشند و برای مشخص شدن وضعیت به آزمایش های بیشتری نیاز داشته باشید. گاهی اوقات ممکن است برخی احتمال ها در زمینه بیماری و مشکلات توسط اکوکاردیوگرافی رد شوند و نیازی به آزمایش های بیشتر نباشد.
زمانی که پزشک شما بتواند مشکل یا شرایط خاصی را توسط نتایج اکوکاردیوگرافی جنین شناسایی کند، مدیریت دوره بارداری و آمادگی برای به دنیا آمدن نوزاد راحت تر خواهد بود.
بیماری های مادر و اثر آن بر قلب جنین
نتایج این آزمایش به شما و پزشکتان کمک می کنند تا پروسه های درمانی مناسبی را برنامه ریزی کنید تا پس از به دنیا آمدن نوزاد بتوان آن ها را آغاز کرد، به عنوان مثال جراحی اصلاحی.
همچنین پشتیبانی و مشورت با پزشک به شما در گرفتن تصمیمات بهتر کمک خواهد کرد.
آیا این اکوکاردیوگرافی ریسکی به همراه دارد؟
در این آزمایش از امواج صدا و تکنولوژی سونوگرافی استفاده می شود و خبری از تشعشعات نیست. در نتیجه هیچ ریسک خاصی در این زمینه وجود ندارد.
تفسیر اکو قلب جنین چگونه است؟
در همان جلسه بعد از اتمام اکو ، پزشک نتایج و یافته های اکوی قلب جنین را برای خانواده شرح میدهد و به سوالات ایشان پاسخ میدهد. به طور معمول نتایج طبیعی بدین معنی هستند که هیچ ناهنجاری قلبی ای پیدا نشده.
برای خواندن اطلاعات بیشتر به مقاله ی تفسیر اکوی قلب جنین مراجعه کنید.
اگر پزشک معالج هر مشکلی نظیر نواقص قلبی، ناهنجاریهای ریتم یا مشکلات دیگر را پیدا کند. احتمالا مادر به آزمایشهای دیگری نیاز پیدا میکند. در این حالت ممکن است مواردی نظیر MRI جنین یا سونوگرافیهای دیگر برای مادر تجویز شوند.
در این حالت، به طور معمول، پزشکان بیماران را به منابع یا متخصصان دیگری که میتوانند مشکل فرزند متولد نشده را برطرف کنند؛ ارجاع میدهد.
در بسیاری از موارد ممکن است نیاز به تکرار اکوکاردیوگرافی جنین باشد. یا ممکن است فرد به آزمایشات اضافی برای بررسی احتمالات دیگر نیاز پیدا کند.
این مسئله اهمیت دارد که بدانید پزشک نمیتواند از نتایج یک اکوی قلب جنین برای تشخیص تمامی بیماریها استفاده کند. بعضی مشکلات، نظیر سوراخ در قلب، با تجهیزات پیشرفته نیز به سختی قابل تشخیص هستند. معمولا پزشک مواردی را که میتواند یا نمیتواند با این روش تشخیص دهد را برای مادر توضیح میدهد.
جهت اطلاعات بیشتر می توانید از منابع زیر استفاده بفرمایید.
https://www.healthline.com/health/fetal-echocardiography
https://women.texaschildrens.org/blog/whats-fetal-echocardiogram
دکتر سعید بیطرفان فوق تخصص قلب جنین و اطفال