یکی از نگرانی هایی که ممکن است ذهن بانوان باردار رو به خودش مشغول کند،.نقص و یا بیماری در جنین است. یکی از این نقص ها می تواند نشنیدن صدای قلب جنین باشد. طبیعتا این مورد می تواند برای بسیاری از مادران ترسناک و وحشت آور باشد همانطور که شنیدن ضربان قلب جنین نشانه سالم بودن قلب جنین نیست. بسیاری از موارد نشنیدن صدای قلب جنین نشانه ی تشکیل نشدن قلب جنین نیست. در ادامه در رابطه با این موضوع صحبت شده است.
تشکیل قلب جنین
تمام سیستمهای اصلی و ارگانها بدن جنین بین هفته چهارم تا هشتم تکامل پیدا می کنند. این دوره را دوره ارگانوژنز می گویند. در این دوره جنین بیش از هر زمانی می تواند در اثر عوامل مختلف دچار تغییرات غیر قابل جبران در تشکیل اعضاي بدن شود.
این عوامل می توانند. یک ژن ناقص و یا انواع سندرومهای ژنتیکی باشند . همچنین ممکن است عوامل محیطی مثل مصرف بعضی داروها یا بیماری های مادر مثل دیابت باشند.
قلب به عنوان ارگاني كه براي زندگي ضروري است . اولين ارگاني است كه شكل مي گيرد . براي حمايت از جنین در حال رشد باید سریع عمل كند. حتی قبل از کامل شدن چهار حفره قلب، ضربان آن آغاز می شود.
ساختمان قلب جنین در ابتدا به شکل یک لوله تو خالی و کمی خمیده است که تا بیست و دومین روز از تکامل جنین تقریباً 2.5 تا 3 میلی متر طول دارد. از بیست و هشت روزگی اولین انقباضات در حفرات قلب شروع می شود.از هفته پنجم تا هفتم بارداری با استفاده از سونوگرافی واژینال (زودتر) و از روی شکم ، تشکیل قلب جنین تأیید می شود.جهت مطالعه بیشتر می توانید از این لینک استفاده کنید.
مراحل تشکیل قلب جنین
دلیل نشنیدن صدای قلب جنین
نشنیدن صدای قلب جنین می تواند چندین معنا داشته باشد از جمله:
- اصلا قلبی تشکیل نشده
- بررسی قلب در زمان مناسبی انجام نشده
- سقط جنین
- جنین در محلی خارج از رحم قرار دارد
- قلب در نقطه ای خارج از محل عادی قرار دارد
نکته: در موارد فوق از ابتدا ضربانی مشاهده نمی شود. گاهی قلبی که قبلا ضربان داشته به علل مختلف از ضربان می ایستد.
باید این نکته را متذکر شد . که شنیدن صدای قلب جنین به معنی سالم بودن قلب نیست . گاهی با وجود نواقص قلبی، قلب جنین ضربان منظمی دارد و برای مشخص شدن نوع و شدت ناهنجاری قلبی نیاز به اکو قلب جنین است.
مطلب مرتبط مانیتور قلب جنین چیست و چگونه انجام می شود؟
در ادامه به بررسی هر کدام از موارد بالا می پردازیم.
اصلا قلبی تشکیل نشده
در بارداری پوچ یا مول نشانه های آزمایشگاهی و ظاهری بارداری در خانم باردار دیده می شود. ولی در سونوگرافی توده مشاهده شده جنین نیست و ضربان قلبی هم وجود ندارد.
بررسی قلب در زمان نا مناسب
اگر در سونوگرافی ضربان قلب جنین وجود نداشت و علائم دیگری مشاهده نمی شود،.باید با تکرار سونوگرافی در هفته بعد بررسی مجدد ضربان قلب جنین انجام شود . زیرا با افزایش سن بارداری احتمال شنیدن ضربان قلب جنین بیشتر می شود.
مرحله بعد یک سونوگرافی واژینال است، به طور کلی در اوایل بارداری بسیار دقیق تر از سونوگرافی شکمی است. قبل از هشت هفته حاملگی ، یک سونوگرافی از طریق واژینال بهترین نتیجه را می دهد.
سقط جنین
نشنیدن صدای قلب جنین یا عدم ضربان قلب در سونوگرافی پیگیری اگر بعد از یک هفته سونوگرافی پیگیری انجام شود. و تغییری در آن صورت نگیرد (هنوز ضربان قلب وجود ندارد). احتمال سقط جنین بیشتر است.
اما استثنائات بسیاری از قانون “ضربان قلب تا هفت هفته” وجود دارد. احتمالاً شنیده اید، در مورد افرادی که یقین داشته اند که دچار سقط جنین شده اند یا باردار نیستند. ولی سپس به بارداری عادی خود ادامه داده اند.
وجود جنین در محلی خارج از رحم
گاهی کیسه حاوی جفت و جنین در محلی خارج از رحم تشکیل می شود که به آن بارداری خارج رحمی گویند. این نیز یکی از دلایل نشنیدن صدای قلب جنین می باشد.
مطلب مرتبط مانیتور قلب جنین چیست و چگونه انجام می شود؟
این محل می تواند در هر نقطه ای در شکم باشد مثل داخل شکم، روی تخمدان، داخل لوله های متصل به رحم که در تمام این موارد به علت اینکه جنین در محل نرمال خود قرار ندارد؛ لذا ضربان قلبی هم در سونوگرافی معمول مشاهده نمی شود.
قرار گرفتن قلب در نقطه ای خارج از محل عادی
ناهنجاری نادر قلبی وجود دارد که قلب در محل نرمال خود قرار ندارد . ولی در محل هایی مثل داخل شکم، کنار گردن یا روی قفسه سینه خارج از بدن قرار دارد. که در این حالات هم ممکن است .در سونوگرافی معمولی باعث نشنیدن صدای قلب جنین شود.
عدم تشکیل قسمتی از قلب یا نقایص قلبی جنین
بسیاری از مشکلات قلبی جنین ناشی از عدم تشکیل قسمتهای مختلف قلب جنین در سیر تکاملی خود است. طیف این نواقص می تواند از بسیار جزئی که در سیر بارداری و بعد آن مشکلی ایجاد نمی کند تا خیلی شدید و مغایر با حیات می باشد.
مشکلات جزئی مثل سوراخ های کوچک در دیواره بین حفرات قلب، تنگی های خفیف در دریچه ها و عروق متصل به قلب است . مشکلات شدید می تواند در حدی باشد که نیمی از حفرات و عروق متصل به قلب تشکیل نمی شود.
بسیاری از این مشکلات قلبی شدید در سیر خود قبل از تولد منجر به سقط یا مرگ جنین در رحم می شود. گاهی مسیرهای هدایتی ضربان قلب ناقص تشکیل می شود. که از ضربانهای نابجای بی خطر تا بلوک کامل ضربان قلبی متفاوت است.
با انجام اکو قلب جنین می توان اکثر نواقص قلبی را تشخیص داد . در موارد بسیاری با انجام اقدامات درمانی مقتضی در زمان مناسب بهترین سرانجام را برای این بارداری رقم زد.
آیا ممکن است سن بارداری غلط محاسبه شود؟
دقت در تاریخ شروع بارداری، اگر خانم باردار فکر می کند حداقل هفت هفته هست و سونوگرافی دارد که ضربان قلب جنین را تشخیص نمی دهد. در نظر بگیرید که احتمالا محاسبه تاریخ اشتباه باشد. در اوایل بارداری، داشتن الگوی تخمک گذاری نامنظم می تواند باعث اشتباه در محاسبه شود.
جهت مطالعه بیشتر پیشنهاد می کنم به مقالات زیر مراجعه بفرمایید.
https://www.healthline.com/health/pregnancy/abnormal-fetal-heart-tracings
شنیدن صدای قلب جنین در چند هفتگی است؟
دکتر سعید بیطرفان فوق تخصص قلب اطفال و اکوی قلب جنین
عباسی
پنجشنبه ۲۳ بهمن ۹۹( 3 سال پیش)
تعداد بازدید: 294
مشاهده پرسش
