آیا عرق کردن سر نوزاد علت خاصی دارد؟ آیا عرق کردن سر کودک در خواب به مشکل قلبی مربوط است؟ این موضوع میتواند نگرانی زیادی برای والدین ایجاد کند. در این مقاله به این پرسشها پاسخ میدهیم و علتهای مختلف عرق کردن سر نوزادان را بررسی میکنیم. همچنین، راهکارهایی برای کاهش این مشکل ارائه میدهیم تا شما بتوانید با آرامش بیشتری از نوزاد خود مراقبت کنید. در پایان، این مقاله میتوانید سوالات خود را از دکتر سعید بیطرفان، فوقتخصص قلب کودکان، بپرسید و مشاوره رایگان دریافت کنید.
آیا عرق کردن سر نوزاد من طبیعی است؟
دقیقاً مانند سایر نقاط بدن، سر کودک نیز برای سازگاری با دمای محیط عرق میکند. به گفته کارشناسان، نوزادان برای تنظیم دمای بدن خود، گرمای اضافی را از طریق تعریق آزاد میکنند.
حرارت سر کودک
درجه حرارت سر کودک معمولاً بالاتر از بقیه بدن است. بنابراین منطقی است که تعریق ابتدا از سر شروع شود. علاوه بر این، اعتقاد بر این است که غدد عرق فعال در نزدیکی سر کودک متمرکز هستند. به همین دلیل والدین متوجه میشوند که تعریق اغلب روی سر کودک یا نواحی مجاور آن مانند گردن اتفاق میافتد.
عرق کردن سر نوزاد
با این حال، حتی اگر عرق کردن سر نوزاد معمولی باشد، مواقعی وجود دارد که تعریق بیش از حد کودک بدون مداخله به عنوان طبیعی پذیرفته میشود. دانستن دلایل رایج تعریق بیش از حد در کودک میتواند به شما کمک کند که تشخیص دهید چه کاری باید انجام داد.
دلایل تعریق بیش از حد سر در شیرخواران چیست؟
گاهی اوقات، عرق کردن سر نوزاد میتواند بیشتر از حد معمول باشد. با این حال، دلیلی برای نگرانی نیست. معمولاً تعریق بیش از حد سر نشان میدهد که دمای بدن کودک بالاتر از حد طبیعی است. بدن نمیتواند گرما را بهخوبی کنترل کند و بنابراین آن را از طریق عرق آزاد میکند. این تعریق معمولاً در پاسخ به عوامل زیر رخ میدهد:
در برخی موارد نادر، تعریق بیش از حد با یک شرایط اساسی خاص نیاز به ارزیابی پزشکی دارد. اگر کودک شما بدون هیچ دلیل مشخص عرق می کند، بهتر است از متخصص اطفال خود مشاوره بگیرید تا وضعیت کودک شما به درستی ارزیابی و درمان شود.
- دمای بالای محیط
- پوزیشن خاص
- میزان فعالیت
- پوشش زیاد
علت عرق کردن سر نوزاد هنگام خواب
عرق کردن سر و بدن نوزاد هنگام خواب ممکن است در شرایط عادی معمولی باشد. در اینجا به برخی از متداولترین دلایل تعریق شبانه در نوزادان اشاره میکنیم:
1. دمای اتاق خیلی زیاد است
شاید شنیده باشید که نوزادان به گرما علاقه دارند، زیرا این شرایط به محیط آرامشبخش درون رحم شباهت دارد. با این حال، نوزادان به تغییرات دما بسیار حساس هستند. بنابراین، یافتن دمای مناسب برای اتاق نوزاد مهم است.
استفاده از دماسنج داخلی برای اتاق کودک توصیه میشود تا مطمئن شوید که دما نه خیلی گرم و نه خیلی سرد است.
2. پوشیدن لباس بیش از حد
والدین ممکن است در این مورد اشتباه کنند و فکر کنند که نوزاد به لایههای زیادی از لباس یا پارچه نیاز دارد. اطمینان حاصل کنید که نوزاد خود را تنها با مقدار مناسب لباس برای شرایط فعلی پوشاندهاید.
3. ماندن طولانیمدت در یک وضعیت
اگر نوزاد شما به اندازهای کوچک است که نمیتواند سر خود را بچرخاند یا در خواب به سمت دیگر برود، ممکن است سر او در طول شب عرق کند.
4. استفاده از پتو ضخیم در یک محیط گرم
مانند بزرگسالان، نوزادان نیز باید بسته به دمای محیط بهدرستی پوشانده شوند. اگر در گرمای تابستان هم نوزاد خود را با پتوهای ضخیم بپوشانید، احتمالاً نوزاد به دلیل تجمع گرما عرق میکند.
بنابراین، اگر به نظر میرسد کودک شما در طول خواب به طور غیرعادی عرق میکند، ابتدا باید این شرایط را بررسی کنید. معمولاً با رفع علتهای احتمالی، مشکل عرق کردن برطرف میشود. در اینجا چند نکته برای انجام این کار آورده شده است:
- دمای اتاق خود را بین 68 تا 72 درجه فارنهایت (20 تا 22 درجه سانتیگراد) تنظیم کنید تا محیط خنک تر و ایده آل برای زمان خواب کودک شما باشد
- اطمینان حاصل کنید که کودک شما لباسهای مناسب به تن دارد به خصوص هنگام گرم بودن هوا سبک و نازک باشد
- از چند لایه پوشاندن بیش از حد لباس ها به کودک خودداری کنید. به عنوان یک قاعده کلی ، متخصصان توصیه می کنند که در هر محیط که هستید نوزادان باید یک لایه لباس بیش از آنچه که معمولاً والدین می پوشند، بپوشند
- ملحفه یا روپوش غیرضروری را از رختخواب کودک خود خارج کنید
- هر از گاهی در هنگام خواب سر کودک خود را چرخانده یا موقعیت آن را تغییر دهید
این اقدامات به احتمال زیاد مشکل عرق کردن سر نوزاد در خواب را رفع میکند. با این حال، اگر مشکل همچنان ادامه داشت، ممکن است عرق کردن سر به دلیل یک بیماری باشد.
چرا نوزاد هنگام شیر خوردن عرق میکند؟
اگر عرق کردن هنگام شیر دادن به طور معمول در شرایطی که کودک شما در حال شیر خوردن است، اتفاق میافتد، در بیشتر موارد، علت عرق کردن سر نوزاد یکی از موارد زیر است:
1. گرم بودن بدن
هنگام بغل کردن و شیردهی، ارتباط نزدیک پوست به پوست بین مادر و نوزاد ایجاد میشود که میتواند باعث تجمع گرمای اضافی بدن شود. به همین دلیل ممکن است شما و نوزادتان هنگام شیر دادن عرق کنید.
2. فعالیت
شیرخوردن نوزاد شامل حرکات هماهنگ مکیدن و حرکت دادن فک است. این فعالیتها باعث تولید انرژی گرمایی و افزایش دمای بدن نوزاد میشود که به نوبه خود، میتواند باعث تعریق شود. اگر نوزاد شما قبل یا در حین شیر خوردن گریه کند، عرق کردن ممکن است بیشتر مشهود باشد.
3. ماندن در یک پوزیشن
گاهی اوقات ماندن در یک پوزیشن خاص برای شیردهی میتواند باعث تعریق نوزاد شود. اگر شما در یک وضعیت ثابت برای شیردهی قرار دارید، ممکن است در آن حالت، سر نوزاد عرق کند.
به همین ترتیب، هوای گرم و لباس پوشاندن کودک با لایه های بیش از حد، می تواند باعث تعریق در هنگام شیردهی شود.
راهکارهای موثر برای کاهش تعریق نوزاد
برای کاهش تعریق نوزاد، کاهش محرکها میتواند مؤثر باشد. در اینجا چند روش برای کاهش عرق کردن نوزاد هنگام شیر دادن آورده شده است:
- در حین شیردهی از چندین پوزیشن استفاده کنید
- هنگام شیردهی از هر دو سینه استفاده کنید تا راهی برای کاهش تمرکز گرما در یک نقطه بر روی سر کودک باشد
- در یک منطقه با تهویه مناسب خانه، شیر دهی را انجام دهید
- در حین شیردهی از پتو یا پارچه های غیر ضروری خودداری کنید
- کودک خود را با پوشش نازک و راحت بپوشانید
انجام این اقدامات در هنگام شیردهی معمولاً عرق کردن نوزاد را کاهش میدهد یا از بین میبرد. اگر پس از این اقدامات، نوزاد شما هنوز بیش از حد عرق میکند، بهتر است برای تشخیص علت اصلی این مشکل از یک پزشک متخصص کمک بگیرید.
کدام بیماریها باعث عرق کردن سر نوزاد میشوند؟
عرق کردن سر نوزاد گاهی ممکن است به دلیل بیماریهای خاصی باشد. در اینجا به بررسی برخی از این بیماریها میپردازیم:
1. هایپرهیدروز (Hyperhidrosis)
هایپرهیدروز به وضعیتی گفته میشود که عرق کردن بیش از حد، بدون توجه به دمای محیط، در روز و شب اتفاق میافتد. این تعریق معمولاً در نواحی خاصی از بدن مانند سر، کف دست و کف پا دیده میشود، اما ممکن است در سایر نقاط بدن نیز اتفاق بیفتد. نوزادان معمولاً با بزرگتر شدن خود از این وضعیت بهبود مییابند.
2. عفونتها
عفونتهای ویروسی مانند سرماخوردگی یا عفونتهای باکتریایی میتوانند باعث تب در نوزادان شوند. در پاسخ به افزایش دمای بدن ناشی از تب، نوزاد ممکن است عرق کند.
3. بیماریهای قلبی مادرزادی
بیماریهای قلبی مادرزادی میتوانند باعث عرق کردن سر نوزاد شوند. در این بیماریها، قلب نوزاد برای جبران نیاز به خونرسانی بیشتر، خون را با فشار بیشتری پمپ میکند. این وضعیت حدود پنج درصد از نوزادان تازه متولد شده را تحت تأثیر قرار میدهد. نوزادان با این شرایط ممکن است هنگام شیر خوردن عرق کنند و علائمی مانند کبودی پوست و تنگی نفس نیز تجربه کنند.
4. آپنه خواب
آپنه خواب وضعیتی است که در آن کودک در هنگام خواب برای مدت کوتاهی نفس نمیکشد. اگر تعریق شبانه کودک شما با علائمی مانند ناله، خروپف، نیاز شدید به نفس کشیدن، و باز کردن دهان هنگام خواب همراه است، ممکن است به آپنه خواب دچار باشد. هرچند که نوزادان معمولاً به تدریج از این وضعیت بهبود مییابند، اما بهتر است برای مشاوره به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
5. پرکاری تیروئید
نوزادان مبتلا به پرکاری تیروئید دارای فعالیت متابولیکی بالایی هستند که میتواند باعث تعریق بیش از حد سر شود. این وضعیت نیاز به درمان سریع و تحت نظر پزشک دارد.
نتیجه گیری کلی
تعریق سر در نوزادان یک بخش عادی از رشد آنها است و به احتمال زیاد میتوان با اقداماتی در خانه از گرمازدگی نوزاد کم کرد. با این حال، تعریق بیش از حد سر میتواند نشانهای از عفونت یا برخی بیماریهای نادر پزشکی باشد. بنابراین، اگر فکر میکنید تعریق سر نوزاد شما از حد طبیعی بیشتر است، مهم است که برای مشاوره با پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.
جهت مطالعه بیشتر از این مقالات استفاده کنید:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/baby-sweating
دکتر سعید بیطرفان متخصص قلب کودکان و اکوی قلب جنین و کودکان